อัลไซเมอร์ (Alzheimer’s) สาเหตุ อาการ และ การรักษา

อัลไซเมอร์ เป็นหนึ่งในสาเหตุของภาวะสมองเสื่อม เกิดจากความเสื่อมถอยของการทำงาน หรือโครงสร้างของเนื้อเยื่อของสมอง พบมากในผู้สูงอายุ ซึ่งหากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษา อาการของโรคจะรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ จนส่งผลให้ผู้ป่วยไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันตามปกติได้ในที่สุด

อาการบ่งชี้ของอัลไซเมอร์

  • ระยะเริ่มแรก      ผู้ป่วยจะมีอาการหลงลืม ในเรื่องที่ไม่น่าจะลืม
  • ระยะกลาง        เมื่อเริ่มเป็นมากขึ้น ผู้ป่วยจะมีความจำจะแย่ลง สูญเสียความทรงจำ โดยเฉพาะความจำที่เพิ่งเกิดใหม่ๆ หงุดหงิดง่าย อารมณ์แปรปรวน บางครั้งเดินออกจากบ้านโดยไม่ทราบสาเหตุ
  • ระยะรุนแรง       ผู้ป่วยจะมีอาการสับสน ก้าวร้าว ตอบสนองต่อสิ่งรอบข้างน้อยลง เคลื่อนไหวน้อยลง จนคล้ายผู้ป่วยติดเตียง           

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดอัลไซเมอร์

  • อายุที่มากขึ้น โดยพบว่าหลังอายุ 65 ปี ผู้ป่วยจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเพิ่มเป็น 2 เท่าในทุก ๆ 5 ปีที่อายุมากขึ้น
  • กรรมพันธุ์ มีญาติสายตรงป่วยด้วยโรคอัลไซเมอร์
  • พบว่าโรคอัลไซเมอร์มีส่วนที่เกิดจากโรคของหลอดเลือด  ดังนั้น การมีน้ำหนักเกินมาตรฐาน ความดันโลหิตสูง นับเป็นปัจจัยเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ได้เช่นกัน 

การดูแล รักษา ผู้ป่วยอัลไซเมอร์

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาโรคอัลไซเมอร์ให้หายขาดได้ อยากไรก็ตาม การนำผู้ป่วยมาพบแพทย์ตั้งแต่เริ่มมีอาการ จะช่วยยืดระยะเวลาการดำเนินโรคได้ รวมทั้งช่วยป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้ ทั้งนี้การดูแลรักษาผู้ป่วย อัลไซเมอร์ สามารถทำได้ 2 วิธีหลัก

  1. การรักษาโดยการใช้ยา เพื่อเพิ่ม หรือปรับระดับของสารแอซิติลโคลีนไม่ให้ลดลงมากจนเกินไป ผู้ป่วยจึงสามารถใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติ
  2. การรักษาโดยไม่ใช้ยา  อาทิ
    • จัดให้ผู้ป่วยออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้สมองสดชื่นและยืดระยะเวลาการดำเนินโรคได้
    • การทำกายภาพบำบัด เนื่องจากผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ มักมีความสามารถทางกายลดลงในหลายๆด้าน เช่น การเคลื่อนไหว การทรงตัว การเดิน รวมถึงอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง ดังนั้น จึงควรให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาฟื้นฟูร่างกาย กำลังกล้ามเนื้อ โดยจะเน้น การฝึกการทรงตัว การเคลื่อนไหวต่าง ๆ โดยเฉพาะการเดิน และยังรวมไปถึงการเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออีกด้วย
    • หากิจกรรมให้ผู้ป่วยได้ออกไปนอกบ้าน พบปะเพื่อนฝูง
    • ดูแลให้ผู้ป่วยได้นอนหลับอย่างมีคุณภาพตามสุขลักษณะการนอน จัดห้องให้น่าอยู่ ปรับแสงสว่างให้พอเหมาะ เก็บของมีคม หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าให้มิดชิด