กายภาพบำบัดในผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อม (Dementia)

ภาวะสมองเสื่อม (Dementia)

คือภาวะที่มีปัญหาความจำบกพร่อง ร่วมกับมีอาการอื่น เช่น นึกคำพูดไม่ออก ความสามารถในการตัดสินใจลดลง ซึ่งส่งผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน พฤติกรรมหรือบุคลิกเปลี่ยนไปจากเดิม

อาการสำคัญของโรคภาวะสมองเสื่อม

  • ความจำเสื่อม โดยเฉพาะความจำในระยะสั้น
  • มีปัญหาในการใช้ภาษา
  • มีปัญหาในการลำดับทิศทาง และเวลา
  • สติปัญญาด้อยลง
  • อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย และรวดเร็ว

สาเหตุที่ก่อให้เกิดภาวะสมองเสื่อม ได้แก่

  1. การเสื่อมคลายของเนื้อสมอง โดยไม่ทราบตัวการที่ชัดนำ ทำให้เซลล์สมองตาย ส่งผลให้สมองที่เหลืออยู่ไม่สามารถทำงานได้ดีเช่นเดิม โรคที่มีลักษณะความผิดปกติเช่นนี้ คือ โรค อัลไซเมอร์
  2. ปัญหาหลอดเลือดสมอง เมื่ออายุมากขึ้น จะมีการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดทั้งตัว มากบ้าง น้อยบ้างตามแต่พันธุกรรม การเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดอาจเกิดจาดดารที่ไขมันมาสะสมที่ผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดขรุขระ ไม่เรียบและตีบลง ส่งผลให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ไม่สมบูรณ์ เนื้อสมองบางส่วนจะค่อยๆตายไป ทำให้ความสามารถในการทำงานของสมองลดลง
  3. การติดเชื้อในสมอง มีการอักเสบ ทำให้เซลล์สมองบางส่วนตายไป
  4. การขาดสารอาหารบางชนิด เช่น วิตามิน บี1  บี2 Folic cid
  5. การแปรปรวนของระบบเมตาบอลิคของร่างกาย เช่นการทำงานของต่อมไร้ท่อบางชนิดที่ผิดปกติไป โดยเฉพาะต่อมไทรอยด์
  6. ถูกกระทบกระเทือนที่สมอง

การรักษาทางกายภาพบำบัดในผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อม

   ในผู้ป่วยที่มีภาวะสมองเสื่อมนั้น นอกเหนือจากอาการความจำบกพร่องแล้ว ผู้ป่วยมักมีปัญหาทางสรรถภาพร่างกายตามมา เช่น มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง การยกแขนหรือเอื้อมมือหยิบจับสิ่งของยากขึ้น กิจกรรมในชีวิตประจำวันเช่น การติดกระดุมเสื้อลำบากมากขึ้น มีอาการเซขณะนั่ง ยืน หรือเดิน ซึ่งเกิดเป็นภาวะเสี่ยงที่สามารถทำให้ผู้ป่วยล้มได้ง่าย การทำกายภาพบำบัดในผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อมนั้น มีจุดมุ่งหมายเพื่อเพิ่มสมรรถภาพทางร่างกายได้แก่ เพิ่มการเคลื่อนไหวที่เป็นปกติ  เพิ่มการทรงตัว เพิ่มการประสานสัมพันธ์ของแขนและขา เพิ่มความแข็งแรงกล้ามของกล้ามเนื้อ โดยนักกายภาพบำบัดจะแนะนำการออกกำลังกายในท่าทางต่างๆ ที่เหมาะสมกับผู้ป่วย เน้นฝึกการทรงตัว ฝึกการใช้แขนขาในสัมพันธ์กันในการทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้เอง ลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆที่อาจก่อให้เกิดการพลัดตกหกล้ม ทั้งนี้การออกกำลังที่เหมาะสมยังช่วยเพิ่มสมรรถภาพของปอดได้อีกด้วย นอกเหนือจากความสรรถภาพทางร่างกายที่เพิ่มขึ้นแล้ว การทำกายภาพบำบัดยังช่วยลดความเครียดในผู้ป่วย เนื่องจากผู้ป่วยได้พบปะผู้คน ได้พูดคุยระหว่างทำการรักษา ซึ่งทำให้สภาวะทางอารมณ์ดีขึ้น อีกทั้งภายหลังการออกกำลังกายจะทำให้การนอนหลับดีขึ้น ผู้ป่วยหลับได้ลึกขึ้น เมื่อตื่นนอนจะทำให้ผู้ป่วยมีความกระปรี้กระเปร่า สดชื่นขึ้นอีกด้วย

พรีเมียร์ โฮม เฮลท์ แคร์ ให้บริการทางการแพทย์ถึงบ้านแบบองค์รวม อาทิ กายภาพบำบัดถึงบ้าน โทร. 02246 6124